Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego - koło Żnin przygotowuje publikację książkową związaną z obchodami 100. rocznicy wybuchu tego zrywu narodowego, którego ważna część działań zbrojnych przeciwko niemieckiemu zaborcy i na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości objęła także nasz region. Do wzbogacenia zawartości książki o ważne informacje mogą przyczynić się też Czytelnicy tygodnika Pałuki.

     Przygotowywana publikacja zawierać będzie m.in. losy organizacji kombatanckich skupiających powstańców wielkopolskich. W związku z tym powyżej publikujemy zdjęcie wykonane w latach 30. XX wieku, przedstawiające uczestników uroczystego spotkania powstańców - członków żnińskiego koła Związku Weteranów Powstań Narodowych RP 1914-1919 - koło Żnin.
     Miejsce i czas wykonania zdjęcia są przypuszczalne. Koło w Żninie ukonstytuowało się w marcu 1933 r., zatem czas powstania tej fotografii to prawdopodobnie rok 1933 lub późniejszy. Przypuszczalnym miejscem, w którym została wykonana, był ówczesny Dom Polski (nazwa przedwojenna), czyli obecna siedziba Żnińskiego Domu Kultury. Większość osób z fotografii to powstańcy wielkopolscy ze Żnina, Jaroszewa, Sarbinowa, Góry, Januszkowa, Podgórzyna, Skarbienic, Bożejewic i Bożejewiczek.
     Nie są to jednak wszyscy powstańcy ze Żnina i okolicznych miejscowości. Brak niektórych można tłumaczyć prozaicznymi powodami, a część mogła być nieobecna z powodów ideowych. Związek Weteranów Powstań Narodowych RP 1914-1919 powstał bowiem pod auspicjami władz sanacyjnych, zatem przynależność do niego oficjalnie potwierdzała poparcie dla obozu rządzącego. Biorąc pod uwagę, że w Wielkopolsce (i wśród wielu powstańców) silne były wpływy Narodowej Demokracji, która od zawsze była w opozycji do Józefa Piłsudskiego i jego polityki, można zrozumieć brak niektórych z nich w szeregach związku. Nie można wykluczyć też innych przyczyn nieobecności...
     Powstała ponad dziewięćdziesiąt lat temu fotografia zachowała wizerunki powstańców wielkopolskich ze Żnina i okolic, jednak większość z nich jest dla autorów przygotowywanej publikacji anonimowa.
     Mają fotografię i listę członków związku z 1934 r., obejmującą 62 osoby. Nie potrafią jednak połączyć nazwisk z wizerunkami widocznych na zdjęciu postaci, stąd apel do Czytelników o przyjrzenie się fotografii i próbę rozpoznania kogoś z rodziny lub znajomego. Nazwiska zidentyfikowanych powstańców (z podaniem numeru na zdjęciu) prosimy kierować do naszej redakcji lub pod nr tel. 602-653-513.
     Wykaz rozpoznanych uczestników spotkania znajdzie się w przygotowywanej publikacji.
     Próbę identyfikacji znajdujących się na archiwalnych zdjęciach osób podjęło również żnińskie koło Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Artykuły z fotografiami znajdują się na stronie powstanie-wielkopolskie.znin.org (aby przejść bezpośrednio do materiałów kliknij tutaj lub tutaj).
     Poniżej zamieszczamy nazwiska osób, które udało się do tej pory zidentyfikować, z nadzieją, że uda się tę listę znacznie wydłużyć, a może nawet w całości uzupełnić:
     4 - Franciszek Tomajczyk
     5 - Konstanty Graczyk
     6 - Władysław Skonieczny
     10 - Władysław Balski
     11 - Władysław Wawrzyński
     15 - Michał Chęś
     34 - Walenty Głowski
     63 - Wincenty Kawka

Bartosz Woźniak
Pałuki nr 1391 (41/2018)